سقط مکرر در اصطلاح پزشکی به وضعیتی اطلاق می‌شود که سقط به صورت پیاپی در حاملگی رخ دهد. دلایل این مشکل در برخی مواقع ناشناخته است اما عواملی وجود دارد که خطر سقط را افزایش می‌دهد. درحال حاضر به لطف توسعه علم پزشکی روش های متعددی برای شناسایی، بررسی علت سقط مکرر و درمان آن وجود دارد. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی علل ودرمان سقط مکرر بپردازیم، لذا تا انتها همراه ما باشید.
سقط مکرر چیست؟
سقط مکرر به این معناست که گاهی به صورت متوالی سقط جنین رخ می‌دهد. یعنی دوران حاملگی خانم قبل ازهفته دوازدهم به پایان می‌رسد. در صورتی‌که، سقط جنین بیش از 3بار رخ دهد به آن سقط مکرر می‌گویند.
سقط برای بار اول شایع است و اگر تکرار نشود نیاز به بررسی نخواهد داشت. اما پس از سقط های دوم و سوم ضرروریست که زوجین حتما به کشف علت آن بپردازند و با بررسی و درمان از این عمل جلوگیری کنند.
انواع سقط مکرر
سقط مکرر به دو دسته اولیه و تاخیری تقسیم می‌شود:
🟡سقط مکرر اولیه در سه ماهه اول بارداری اتفاق می‌افتد ودلایل عمده آن مشکلات ژنتیکی یا کروموزومی و اختلالات ساختاری رحم می‌باشد.
🔵سقط مکرر تاخیری نیز به دلیل بیماری های خود ایمنی، زایمان زودرس و ناهنجاری های رحمی اتفاق می‌افتد.
علت سقط مکرر چیست؟
عمده‌ترین علت سقط مکرر افزایش سن مادر، اختلال در سیستم ایمنی بدن، عفونت ناحیه رحم ولگن، عوامل هورمونی، عوامل مربوط به رحم، اختلالات کروموزمی، ژنتیکی و ترومبوفیلی والدین اشاره کرد.
- نقص‌های کروموزومی: تغییرات در ساختار کروموزوم‌ها میتواند مانع ادامه بقا جنین شود.
- عوامل ایمنی: سیستم ایمنی بدن ممکن است واکنش نادرستی به نگهداری جنین نشان بدهد. معمولا این اتفاق می افتد که رحم مادر ضعیف است وتوانایی نگهداری از جنین را ندارد.
- مشکلات رحمی: عواملی مانند ترشحات غیرعادی رحم، تغییرات ساختاری در رحم، ورم‌های رحمی و شکل نامناسب رحم میتواند باعث سقط مکرر شود.
- عوامل ترومبوفیلی: اختلال در انعقاد خون و نامناسب بودن سیستم انعقادی هنگام تشکیل جفت عامل مهمی برای رخ دادن سقط مکرر است.
- عوامل خارجی: عفونت‌ها، عوامل محیطی مضر (مانند سموم و آلودگی های محیطی) و استعمال مواد مخدر ممکن است در بروز سقط مکرر نقش داشته باشند.
نکته قابل توجه، بیماری های زمینه ای مادر مانند دیابت، قندخون و… میتواند سبب سقط جنین و تکرار آن شود.
علائم سقط جنین مکرر
علائم سقط جنین به طور کلی عبارت اند از:
- خون ریزی بسیار شدید
- شکم درد و کمردرد
- پارگی کیسه آب و خارج شدن آب از درون رحم
جلوگیری از سقط مکرر
برای جلوگیری از سقط مکرر باید از وضعیت سلامت بدن خود اطلاعات کسب کنید و تحت نظر پزشک متخصص زنان باشید و همچنین خوب است که به موارد بیان شده در ادامه توجه کنید.
- تغذیه سالم مصرف کنید
- از مصرف داروهای خودسرانه بپرهیزید.
- ورزش های خشن و خطرناک انجام ندهید.
- از رفتار و شوخی های خطرناک دوری کنید.
- سعی کنید در شرایط استرس زا قرار نگیرید.
آزمایشات سقط مکرر چیست؟
افرادی که بیش از 2 بار سقط جنین داشته اند باید آزمایشات مختلفی را انجام دهند که دلیل سقط مکرر آنها مشخص شود در ادامه به چند نوع از آزمایشات مهم می‌پردازیم.
- آزمایش خون: این آزمایش برای بررسی سطح هورمون های تیروئیدی انجام می‌شود. یکی از علت های شایع سقط جنین وجود اختلالات تیروئیدی است که در آزمایش خون نوع و میزان این اختلالات نمایان می‌شود.
- بررسی مشکلات رحمی(سونوگرافی): شکل نامناسب رحم ارثی است و فرد درآن هیچ دخالتی ندارد.از دیگر موارد سقط جنین مشکلات ساختاری رحم است که این مشکل را می‌توان با جراحی درمان نمود.
- مشکلات مربوط به اسپرم: مشکلات اسپرم آقایان میتواند ضعف زیادی برای بارور شدن داشته باشد از این رو باید مورد آزمایش قراربگیرند.
- آزمایش کروموزم ها: آزمابش کروموزوم برای زوجین استفاده می‌شود که دلیل آن پیدا کردن مشکلات کروموزومی و ژنتیکی است این مورد زمانی رخ می‌دهد که یکی از اعضای خانواده زوجین دچار بیماری های ژنتیکی باشد.
درمان سقط مکرر
اگر علت سقط جنین فرد مشکلات ژنتیکی نباشد وعلت آن از عوامل ذکر شده در مقاله مثلا شکل نامناسب رحم باشد درمان با هیستروسکوپی برای آن مناسب است. اگرهم علت سقط مکرر جنین ضعف سیستم ایمنی بدن یا اختلالات هورمونی باشد پزشک متخصص داروهای مرتبط را تجویز کرده و سقط جنین را درمان می‌کند.
عوارض سقط مکرر
از مهم ترین عارضه سقط مکرر برای مادر از دست دادن فرزندش است. اما این اتفاق متاسفانه با عوارض دیگری نیز همراه است مانند:
- خون ریزی بسیار شدید: سردرد، سرگیجه، بالا رفتن ضربان قلب از علائم خون ریزی شدید است و حتما در صورت داشتن خون ریزی زیاد، باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
- سقط ناقص: این امر باعث می‌شود که شما پس از دفع خون ریزی نیز داشته باشید و پزشک متخصص مجبور است با کورتاژ یا تجویز دارو آن را از بین ببرد.
- افسردگی و اضطراب: از عوارضی است که میتواند ادامه زندگی را تحت تاثیر قرار دهد و مادر را از بارداری مجدد دور کند و حتما باید درمان شود.
- سندرم آشرمن: چسبندگی داخل رحمی یا سندرم آشرمن به دلیل جراحی یا غفونت ایجاد می‌شود و میتواند باعث سقط مکررشود.
- عفونت واژن: ازنشانه های عفونت تب ولرز و ترشحات می‌باشد.
سخن پایانی
برای تشخیص دقیق علت سقط مکرر و مشخص شدن بهترین شیوه درمان، بررسی توسط بهترین متخصص زنان در کرج دکتر ژیلا غفوریان الزامی است. شما باید پس از سقط اول به پزشک متخصص زنان مراجعه کرده و بررسی های لازم و شیوه های درمانی مناسب براساس مشکل تان را دریافت کنید.
بهتر است قبل از بارداری اقدامات لازم و آزمایشات ضروری انجام شود تا درصد احتمال سقط جنین کاهش پیداکند.